മുസ്ലിം സമുദായത്തിന്റെ മത - പൊതകാര്യ നേതൃത്വ നിർവ്വഹണ ചരിത്രം ഉത്തമ നൂറ്റാണ്ടുകളിൽ തിരശ്ചീന രേഖയാണ്. പിന്നീടാണ് വളവുകളും പുളവുകളും ഉണ്ടായത്.

ശറഈ നിയമാവലികളിലും ഇസ്ലാമിക് വിജ്ഞാനീയങ്ങളിലും അഗാധമോ ആവശ്യമായിട്ടുള്ളതോ ആയ അറിവുകൾ ഉള്ളവരായിരുന്നു സമുദായ നേതൃത്വം എന്ന് തത്വത്തിൽ പറയാം. അവരിൽ ചിലർ ഉലമാക്കൾ എന്നും ചിലർ ഉമറാക്കൾ എന്നും പിന്നീട് ക്യാറ്റഗറൈസ് ചെയ്യപ്പെടുകയായിരുന്നു. വിവരം കുറഞ്ഞ ഭരണാധികാരികൾ ഇടക്ക് വന്നപ്പോഴെല്ലാം അനൽപ്പമായ ഫിത്നകൾ സമുദായത്തിലുണ്ടായി. പ്രവാചകനായികളുടെ തിരോധാനം മുതൽ മതഭൃഷ്ടിന് കാരണമാവുന്ന വ്യതിചലിത വാദങ്ങൾ വരെ അവർ കാരണമുണ്ടായിട്ടുണ്ട്. ഇന്ത്യൻ - കേരളീയ മുസ്ലിം ചരിത്രത്തിലും വിജയിച്ച മാതൃകകൾ പരിശോധിച്ചാൽ വിജ്ഞാനവും വിദ്യാഭ്യാസവും സാക്ഷര - സാഹിത്യ സമ്പത്തും പ്രധാന മൂലധനമാക്കി വർത്തിച്ച സന്ദർഭങ്ങൾ മാത്രമേ പിൽക്കാലത്തിന്റെ പരിഗണനക്ക് പാത്രമായുള്ളൂ എന്ന് കാണാം. ഇസ്ലാമിക് ഭരണം ഇവിടെ ഉണ്ടായിരുന്നില്ല . അരിസ്ട്രോക്രസിയുടെയും ഡമോക്രസിയുടെയും കീഴിൽ മുസ്ലിം സമൂഹം ഇവിടെ സംഘടിത സാമൂഹികത സാധ്യമാക്കിയിട്ടുണ്ട്.

മുഖ്യധാരയിടപെടാതെ സാംസ്ക്കാരിക ന്യൂനപക്ഷമായി ,സമ്മർദ്ധയായി സ്വന്തം സ്വത്വത്തിൽ മാറി നിന്ന രൂപങ്ങളും രാഷ്ട്ര - സാമൂഹിക നിർമ്മിതിയുടെ ഭാഗമായ രൂപങ്ങളും അവിടെയുണ്ടായിരുന്നു. അപ്പോഴെല്ലാം സ്വീകരിക്കപ്പെട്ട മത - പൊതുകാര്യ നിലപാടുകളുടെ സ്വഭാവം പരിശോധിച്ചാൽ അവയിലെല്ലാം മതകീയാംശം സ്വാധീനിചിട്ടുണ്ട്. 

നിർമ്മിതമോ സ്ഥാപിതമോ ആയ " പൊതുപ്രതീതി " ക്കനുസരിച്ച് ഇസ്ലാമിന്റെ സാമൂഹിക ശരീരം ശസ്ത്രക്രിയ ചെയ്യാനായിരുന്നു അന്നൊന്നും മുഖ്യധാരാ നേതൃത്വത്തിന്റെ ശ്രമം. പൊതുത്വത്തിൽ നിൽക്കവേ തന്നെ മതത്വവും മിതത്വവും സ്വാംശീകരിക്കാൻ അക്കാലത്തെ പാകപ്പെടുത്തിയത് ദാർശനികരായ നേതൃത്വമായിരുന്നു. ഉലമാക്കളുടെ ഫത്വകൾ തേടുന്ന ഭരണാധികാരികൾ , ഫത്വകൾ അനുസരിച്ച് അനക്കാടക്കങ്ങൾ ചിട്ടപ്പെടുത്തിയ പൊതുജനങ്ങൾ , ഉലമാക്കളെ ഒപ്പം നിർത്താൻ മൽസരിച്ച ഉമറാക്കൾ തുടങ്ങിയവയായിരുന്നു അന്നത്തെ നിർവ്വഹണ മാതൃകൾ. 

അമുസ്ലിം ഭരണാധികാരികൾ മുസ്ലിംകളുടെ സംരക്ഷണച്ചുമതല ഏറ്റെടുത്ത ഘട്ടങ്ങളിലും ഫത്വകൾക്ക് നിർണ്ണായക ഇടം ഉണ്ടായിരുന്നു. 

തിരിച്ച് , അത്തരം ഭരണാധികാരികളോട് മത- സാമുദായിക നേതൃത്വവും ഏറ്റവും നന്നായി വർത്തിച്ചു. അവരെ വാഴ്ത്തുന്ന കവിതകൾ രചിക്കപ്പെട്ടു. അവർക്ക് വേണ്ടിയുള്ള പ്രാർത്ഥനകൾ നിറഞ്ഞ ആമുഖങ്ങൾ എഴുതപ്പെട്ടു.

ആ പാരസ്പര്യത്തിന്റെ വഴിയിലാണ് , പിന്നീട് , മലബാറിൽ പ്രത്യേകിച്ചും സമസ്തയുടെ ഉലമാക്കളും സമുദായത്തിന്റെ പൊതു കാര്യ നേതൃത്വവും തമ്മിലുള്ള പരസ്പര ധാരണയോടെയുള്ള ഇഴയടുപ്പങ്ങൾ രൂപപ്പെട്ടത്. കഴിഞ്ഞ നൂറ്റാണ്ടിൽ മലയാളി മുസ്ലിംകളുടെ ആത്മീക - സാമൂഹിക വ്യവഹാരങ്ങളെ ഏറ്റവും ശക്തമായി നിർണ്ണയിക്കുകയും നിർവ്വചിക്കുകയും ചെയ്ത മതാധികാര - ഫത്വാ സംവിധാനമാണ് സമസ്ത .സ്വാതന്ത്ര്യാനന്തര മലബാർ മുസ്ലിം രാഷ്ട്രീയത്തിൽ ഏറ്റവും നിർണ്ണായകമായ രാഷ്ട്രീയ- സാമൂഹിക മുന്നേറ്റം നാധ്യമാക്കിയ പ്രസ്ഥാനമാണ് മുസ്ലിം ലീഗ്. അതിന്റെ രണ്ടിന്റെയും നേതൃത്വം നിർണ്ണായകമായ പൊതുകാര്യങ്ങളിൽ പൊതുധാരണ രൂപപ്പെടുത്തുകയും അതിനൊത്ത് നിൽക്കുകയും ചെയ്തിട്ടുണ്ട്. 

ഉലമാ - ഉമറാ പാരസ്പര്യം : ഇൽമിന്റെ ഇടം .

ഉലമാക്കളായ ഉമറാക്കളാണ് ഉത്തമ നൂറ്റാണ്ടിന്റെ പാരമ്പര്യം . ഉലമാ , ഉമറാ എന്നത് രണ്ട് സ്വത്വങ്ങളാവണമെന്നില്ല . ഒരേ സ്വത്വത്തിന്റെ രണ്ട് വിശേഷണങ്ങളാവാം . ഇൽമും ഇമാറതും ഒരു മാദ്ദയിൽ ഒരുമിക്കാം . പക്ഷെ , രണ്ട് തരം വൃത്തികളാണ് രണ്ടിനും. രണ്ട് തരം വൃത്തികളും ഒരാൾ തന്നെ നേതൃത്വം നൽകുന്ന പാരമ്പര്യമായിരുന്നു ഉത്തമ നൂറ്റാണ്ടിലേത് . ഖിലാഫത് , ഇമാമത് , ഖദാ എല്ലാം ഒരാൾ ഒറ്റക്ക് ചെയ്തു , ഇമാം കീഴുദ്യോഗസ്ഥരെ നിയമിച്ചു. എല്ലാവരും പണ്ഡിതന്മാരായിരുന്നു. അതാണ് കാര്യപ്രാപ്തിയുള്ള ഉലമാക്കൾ തന്നെ ഉമറാക്കളായ പാരമ്പര്യം . ഓരോ അമീറും തന്റെ കാലഘട്ടത്തിലെ ഏറ്റവും നിപുണനായ ആലിമും മുജ്തദഹിദും മുഫ്തിയും അഫ്ഖഹും ഔറഉം ആയിരുന്നു ഉത്തമ നൂറ്റാണ്ടിലേത് . സയ്യിദുൽ ഉമറാ സയ്യിദുനാ ഉമറുൽ ഫാറൂഖ് ( റ ) പുണ്യനബി പ്രത്യേകം പരിഗണിച്ച തത്വജ്ഞനായിരുന്നു. ഇസ്ലാമിക് ഖിലാഫ: വ്യവസ്ഥ , മുസ്ലിം - അറബ് ഡൈനാസ്റ്റി എന്ന സ്വഭാവത്തിലേക്ക് മാറിയപ്പോൾ ആലിം > < അമീർ സ്വത്വങ്ങൾ ക്രമേണെ ഭിന്നമായി വന്നു , ചിലപ്പോൾ ഭിന്നമാകാതെയും നിന്നു . അപ്പോഴും ഉലമാ പ്രത്യക കാറ്റഗറിയായി നിന്നെങ്കിലും ഉമറാ മത - പൊതു വിവര വിശാദരന്മാരായിരുന്നു. ക്രമേണെ , ഉലമാ മാർജിനലൈസ്ഡാവുകയും അവരല്ലാത്ത ഉമറാ സ്വത്വം രാഷ്ട്രീയ - സാമൂഹിക വ്യവഹാരങ്ങൾക്ക് നേതൃത്വം നൽകുകയും ചെയ്യുന്ന രീതി വന്നു. ചില ഭരണാധികാരികൾ ഉലമാ പറയുന്നത് മാത്രം ചെയ്തു / ചെയ്യുമ്പോൾ സമ്മതം തേടി / ഭരണത്തിന്റെ പോളിസി മേക്കേഴ്സായി ഉലമാ പരിഗണിക്കപ്പെട്ടു . ചിലപ്പോൾ , ഭരണാധികാരികൾ ദുർവൃത്തരായപ്പോൾ ഉലമാ ഉദരനിമിത്തം ഉത്തരവാദിത്വം മറന്ന് കൂടെ നിന്നു. സത്യം പറഞ്ഞ ഉലമാ മർദ്ധിക്കപ്പെട്ടു. പിന്നീട് ജനാധിപത്യം , ദേശരാഷ്ട്ര സങ്കൽപ്പം എന്നിവ ലോകക്രമം നിർണ്ണയിച്ചു . മതം സ്റ്റേറ്റിൽ നിന്ന് വേറിട്ട എന്റിറ്റിയാണെന്ന നിർമ്മിത പൊതുബോധം മതേതരത്വം എന്ന സങ്കൽപ്പത്തെ സാർവ്വത്രികമാക്കി. അതോടെ , പൊതുരംഗത്തിന്റെ പാരലൽ ആയി മതരംഗം മാറി . കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് - സോഷ്യലിസ്റ്റ് സങ്കൽപ്പങ്ങൾ ആ രീതിയെ കൂടുതൽ ബലപ്പെടുത്തി. " ദൈവത്തിനുള്ളത് ദൈവത്തിന് , സീസർക്കുള്ളത് സീസർക്ക് " എന്ന തത്വമായിരുന്നു അത് . ഇസ്ലാമിക് സ്ട്രക്ച്ചറലിസം ഏറ്റവും പരിക്കേറ്റത് കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് ദർശനങ്ങൾ മുഖേനെയാണ്. പള്ളി തെക്കും പഞ്ചായത്ത് വടക്കുമായി മാറിയതങ്ങനെയാണ്. മറ്റൊരു രീതിയിൽ ചിന്തിച്ചാൽ , ക്രിസ്ത്യൻ സഭകൾ യൂറോപ്യൻ ഭരണകൂടത്തെ ദു:സ്വാധീനിച്ച് തിയോക്രാറ്റിക് ഘടനയെ വിജയിപ്പിക്കാൻ ശ്രമിച്ചതിന്റെ ശിക്ഷ ഏറ്റുവാങ്ങേണ്ടി വന്നത് മധ്യ - പൗരസ്ത്യ ദേശത്തെ മുസ്ലിം സമൂഹമായിരുന്നുവെന്നും പറയാം . മതം അങ്ങനെ സ്വകാര്യതയുടെ ഭാഗമായി പരിമിതപ്പെടുതപ്പെട്ട് തുടങ്ങി . കമ്മ്യൂണിസ്റ്റുകാർ ഒരുപടി കടന്ന് , മതരംഗത്തേക്ക് പൊതുരംഗത്തിന്റെ ഭാവങ്ങൾ ബാധകമാക്കാൻ ധൃഷ്ടരായി . മുസ്ലിം ലോകം ആ മാറ്റങ്ങളോട് പല നിലകളിൽ അഫോർഡിറ്റി കണ്ടെത്തി . ഖിലാഫത് സങ്കൽപ്പങ്ങൾ ഉഗ്രവാദങ്ങളായി ചിത്രീകരിക്കപ്പെട്ടതോടെ മുസ്ലിം സമാജങ്ങൾ ജനാധിപത്യ വ്യവസ്ഥയെ സ്വീകരിച്ച് തുടങ്ങി . അറബ് ലോകം ഇസ്ലാമിക വ്യവസ്ഥയിൽ നിന്നും മുസ്ലിം വ്യവസ്ഥയിലേക്കും പിന്നെ രാജാധിപത്യത്തിലേക്കും പിന്നീട് സെമി ജനാധിപത്യത്തിലേക്കും വന്നും പോയും കുഴഞ്ഞ് മറിഞ്ഞു. ജനാധിപത്യ രാഷ്ട്രങ്ങളിലെ മുസ്ലിംകൾ മതേതര പാർട്ടികളുണ്ടാക്കി . മുസ്ലിം മതേതര പാർട്ടികൾ എന്നത് തന്നെ ആധുനികത ഉണ്ടാക്കിയ അനിവാര്യതയാണ് . ജനാധിപത്യ - മതേതര വ്യവസ്ഥയിൽ ഉമറാ എന്ന സങ്കൽപ്പം മിഥ്യയാണ് . കാരണം , മതേതര സാമൂഹിക ക്രമത്തിന് മതാത്മക ടെർമിനോളജി ബാധകമല്ല . മതേതരത്വത്തിൽ ഉലമാക്കളോ - ഉമറാക്കളോ ഇല്ല . മതേതരത്വം അനുവദിക്കുന്ന ഇടത്ത് ഉലമാക്കൾ ഉണ്ടാവും . സാങ്കേതികമായ ഉമറാ ഉണ്ടാവില്ല . സാങ്കേതിക പദങ്ങൾ സങ്കേതങ്ങൾക്ക് മാറ്റാം , അതനുസരിച്ച് മതേതരമായ പൊതുരംഗത്ത് പ്രവർത്തിക്കുന്നവർക്ക് ഉമറാ എന്ന് പറയുന്നതിന് സാംഗത്യം കണ്ടെത്താമെങ്കിലും അത് കൃത്രിമവും അപൂർണ്ണവുമാണ്. കാരണം , ഉലമാക്കൾ നൽകുന്ന ഫത്വ ഇനാക്റ്റ് ചെയ്യാനുള്ള വിഭാഗമാണ് ഉമറാ . മതേതരത്വത്തിൽ മതനിഷിദ്ധങ്ങൾ പോലും അനിവാര്യതയുടെ ഭാഗമാണെന്ന് വ്യാഖ്യാനിച്ച് ചെയ്യുമ്പോൾ ആ സങ്കൽപ്പത്തിന് അർത്ഥമില്ല . മഹല്ല് സംവിധാനങ്ങളെ - ഒരു സെമി ഇസ്ലാമിക് പൊളിറ്റിക്കൽ സ്ട്രക്ച്ചറാക്കി സങ്കൽപ്പിച്ചാൽ ഒരു പക്ഷേ ഉലമാ - ഉമറാ കോമ്പിനേഷൻ എന്ന സങ്കൽപ്പത്തിന് അർത്ഥം കിട്ടും . അപ്പോഴും ഏറ്റവും ഉത്തമ ഘടന ഉത്തമ നൂറ്റാണ്ടിലേത് എന്ന് തന്നെയാണല്ലോ വരിക . അപ്പോൾ ഉലമാക്കളായ ഉമറാക്കളെ ഉപവസിച്ചാവും വ്യാവഹാരിക മുസ്ലിം മണ്ഡലങ്ങൾ വികസിക്കുന്നത് .കാര്യപ്രാപ്തിയും പൊതുസ്വീകാര്യതയുമുള്ള അഹ്ലുൽ ഹല്ല് വൽ അഖ്ദ് എന്ന വിഭാഗം ഉലമാക്കൾ ആവരുതെന്ന സങ്കൽപ്പം ശരിയല്ല , ആവാം , ആവാതിരിക്കാം . അറിവുള്ളവരാകലല്ലേ ആവാതിരിക്കുന്നതിനേക്കാൾ ഉത്തമം . ഇങ്ങനെ സംയോജിപ്പിക്കാം . സാങ്കേതികത്വങ്ങൾക്കപ്പുറത്ത് , "ഉലമാഉം ഉമറാഉം " എന്തായാലും കൈകോർത്ത് , മനസ് കോർത്ത് മുന്നോട്ട് പോവണം . എന്നാൽ , ഉമറാക്കളാവാൻ കാര്യപ്രാപ്തിയുള്ളവർ നന്നായി മതദർശനങ്ങളും ശറഈ നിയമശാസ്ത്രങ്ങളും അതിനുള്ള വഴിയിൽ നിന്ന് പഠിച്ചെടുക്കണം . അപ്പോൾ ഉലമാക്കളായ ഉമറാക്കളാൽ സമുദായം മുന്നേറും .

ജയിച്ച കാലത്തിന്റെ രീതികൾ .